Październik miesiącem dysleksji

Mózg przeciętnego człowieka myśli słowami, prowadzi ze sobą wewnętrzny dialog, opisuje wspomnienia. Mózg dyslektyka myśli obrazami. Dlatego dyslektyczne dzieci są niezwykle ciekawskie i ruchliwe. Wszędzie muszą zajrzeć, wszystkiego dotknąć, często rozebrać na części. Można by powiedzieć: jeśli nie dotknie – to nie zrozumie. Nauka przebiega przez doświadczenie, a doświadczenia są magazynowane w umyśle jak fotografie w albumie.

Pismo to zakodowane myśli człowieka. Przy pomocy pisma możemy je zapisać i odtworzyć dokładnie w innym miejscu i czasie. Aby je odczytać, potrzebny jest proces odszyfrowania. I tutaj dyslektycy mają problem, ponieważ dysleksja swym zakresem obejmuje szeroki wachlarz możliwych deficytów.

Pojęcie dysleksja nie jest jednoznaczne.

DEFINICJA DYSLEKSJI:

Dysleksja jest jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucjonalnie. Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu pojedynczych słów, co najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania fonologicznego. Trudności w dekodowaniu pojedynczych słów są zwykle niewspółmierne do wieku życia oraz innych zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych; trudności nie są rezultatem ogólnego opóźnienia rozwojowego ani zaburzeń sensorycznych. Dysleksja przejawia się w postaci różnorodnych trudności w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, wśród których oprócz trudności z czytaniem występują też problemy z pisaniem i prawidłową pisownią wyrazów.

RODZAJE DYSLEKSJI:

DYSLEKSJA - trudności w czytaniu - zaburzenia zarówno tempa i techniki , jak i stopnia rozumienia treści.

DYSKALKULIA jako odmiana dysleksji - problemy w opanowaniu materiału z matematyki na tym samym podłożu. Wynika z zaburzonej umiejętności dekodowania cyfr, liczb i pojęć abstrakcyjnych związanych z przedmiotami ścisłymi. Może występować pomimo dobrej umiejętności czytania.

- trudności ze zrozumieniem języka matematycznego, nawet przy dobrej umiejętności czytania,

- problemy z odczytywaniem map, wykresów i tabel,

- brak umiejętności przywołania z pamięci liczb, obliczeń, kształtów geometrycznych itd.

Osoby dotknięte dyskalkulią nie są w stanie osiągnąć adekwatnego do swojego wieku rozwojowego poziomu biegłości w procesach matematycznych, pomimo iż mają iloraz inteligencji w normie, wychowują się w sprzyjających warunkach edukacyjnych, mają odpowiedni poziom motywacji do nauki i nie występują u nich żadne zaburzenia emocjonalne.

DYSGRAFIA -niski poziom graficzny pisma: brzydkie, "koślawe" litery, trudności z utrzymaniem się w liniaturze, nierówne litery w wyrazach.

DYSORTOGRAFIA - trudności z opanowaniem poprawnej pisowni; dziecko popełnia błędy - nie tylko ortograficzne - mimo dobrej znajomości zasad pisowni.

GŁĘBOKA DYSLEKSJA ROZWOJOWA - brak jest szczegółowej charakterystyki tej postaci głębokich zaburzeń. Można zaproponować tu podstawowe kryterium rozpoznania, takie jak: zatrzymanie się na poziomie czytania elementarnego i brak możliwości osiągnięcia poziomu czytania zaawansowanego lub opóźnienie o 3-4 lata w zakresie umiejętności czytania.

DYSLEKSJA TYPU WZROKOWEGO - u jej podłoża leżą zaburzenia percepcji i pamięci wzrokowej powiązane z zaburzeniami koordynacji wzrokowo-ruchowej i ruchowo-przestrzennej.

DYSLEKSJA TYPU SŁUCHOWEGO - uwarunkowana zaburzeniami percepcji i pamięci słuchowej dźwięków mowy, najczęściej powiązana z zaburzeniami funkcji językowych.

DYSLEKSJA INTEGRACYJNA - kiedy to poszczególne funkcje nie wykazują zakłóceń, natomiast zaburzona jest koordynacja, czyli występują zaburzenia integracji percepcyjno-motorycznej.

DYSLEKSJA TYPU MIESZANEGO - gdy występują jednocześnie zaburzenia w percepcji i pamięci słuchowej, pamięci i percepcji wzrokowej, wyobraźni przestrzennej.

TRUDNOŚCI W NAUCE PRZEDMIOTÓW

Dość często zdarza się, że problemy szkolne dzieci dyslektycznych kojarzone są tylko z nauką języka polskiego. Oczywiście nauczyciel polonista może je najłatwiej zauważyć. Niestety, trudności dotyczą również nauki innych przedmiotów.

Matematyka:

- trudności w rozwiązywaniu zadań tekstowych, mimo prawidłowego myślenia matematycznego - problemy z odczytywaniem ze zrozumieniem ich treści,

- błędne przepisywanie np. słupków, znaków działań (w nieodpowiednich miejscach, co może wpływać na prawidłowość obliczeń),

- brak wyobraźni przestrzennej, trudności w zapamiętywaniu kształtów figur i kątów,

- słabe rozumienie pojęć (góra-dół, wyżej-niżej),

- zmiany kierunku w rysunkach (np. w wektorach),

- niezamierzone zmiany w kolejności cyfr w liczbach,

- mylenie znaków nierówności,

- zapisywanie liczb od prawej do lewej,

- problemy w pamięciowym uczeniu się (tabliczka mnożenia, wzory).

Geografia:

- utrudnione czytanie mapy,